امروزه با پیشرفت تکنولوژی و ظهور اینترنت و دسترسی افراد به امکانات موجود در این زمینه از هر کجای این کرۀ خاکی، مباحث مربوط به آموزش آنلاین و برگزاری کلاس‌های مجازی و از راه دور روز به روز رواج بیشتری یافته است؛ علی‌الخصوص طی دو سال گذشته که جهان درگیر همه‌گیری کرونا شده است.
در حال حاضر، شرکت در کلاس‌های آنلاین، به پدیده‌ای مرسوم و رایج مبدل شده است که به مدد حضور سامانه آموزش آنلاین و فضاهای متداول در این زمینه، امکان برقراری تماس و ارتباط برای آموزگاران و اساتید از یک سو و دانشجویان و دانش‌آموزان از سوی دیگر در این فضاها مهیا شده است. همچنین برگزاری انواع کارگاه‌های آموزش، سمینارها و وبینارها که منجر به ایجاد تحولی بزرگ در صنعت آموزش و تغییری بنیادین شده است.
Table of Contents
آموزش آنلاین چیست؟
آموزش الکترونیکی یا e- learning که به شکل آموزش آنلاین یا برخط نیز مطرح، شناخته و پذیرفته شده است؛ مبتنی بر تدریس و آموزش با استفاده از رایانه یا کامپیوتر و اینترنت است که در داخل یا خارج از کلاس درس ارائه می‌گردد. در این شکل از آموزش، انتقال اطلاعات، دانش و مهارت از طریق اینترنت و به شکل آنلاین، به تعداد زیادی از افراد در یک زمان یا در زمان‌های مختلف صورت گرفته و این سبک از آموزش با توسعه و پیشرفت تکنولوژی، هر روز بیش از قبل جای خود را در نظام آموزشی در سراسر دنیا باز کرده است.
در حال حاضر، از یک سو گوشی‌های تلفن همراه هوشمند، تبلت‌ها و دیگر ابزار دیجیتال، تبدیل به یکی از اجزای زندگی روزانه همه افراد جامعه شده‌اند و از سوی دیگر، تحقیقات نشان داده است که آموزش به شکل دیداری تأثیر بسیار زیادی داشته و نتیجه مؤثرتر خواهد بود؛ به همین دلیل با فراهم شدن امکان بهره‌گیری آموزشی از راه دور و تعامل اساتید و دانشجویان یا دانش‌آموزان از طریق آموزش آنلاین، تمایل به استفاده از این نوع آموزش، رشد بالایی داشته است.
از طرفی مقرون به صرفه بودن و صرفه‌جویی در زمان و عدم نیاز به حضور فیزیکی در مراکز آموزشی و قابلیت برگزاری و برنامه‌ریزی در زمان دلخواه و مقتضی، همه از فواید و دلایل استقبال از آموزش آنلاین است. آموزش آنلاین فرصت استفاده از بسیاری از کلاس‌ها و آموزش‌های تکمیلی جهت کسب مهارت‌های گوناگون را به راحتی فراهم کرده است. آموزش‌های پیشرفت شخصی و تخصصی، آموزش‌های گروهی و ضمن خدمت، همه در قالب آموزش آنلاین، ارائه و قابل دسترس هستند.
انواع روش‌های ارائه آموزش آنلاین
- آموزش مبتنی بر کامپیوتر (Computer based training): در این روش از سی‌دی یا دی‌وی‌دی برای ارائۀ محتوای آموزش استفاده شده و خود یادگیری بوده و تعاملی بین فراگیر و مربی یا استاد نیست.
- آموزش مبتنی بر وب (Web based training): در این روش از اینترنت به عنوان یک پلتفرم برای ارائه استفاده می‌شود و بسیاری از سیستم‌ها یا سامانه‌های مدیریت آموزش مانند؛ LMS، کلاس‌های مجازی، نرم‌افزارهای واسطی مثل ادوبی‌کانکت، بیگ‌بلو باتن به عنوان نرم‌افزارهای واسط و مبتنی بر وب به شکل منبع باز یا بسته، از این روش استفاده می‌کنند.
- آموزش الکترونیکی ترکیبی: این روش به شکل ترکیبی از نرم‌افزارهای مبتنی بر وب و نرم‌افزارهای ارتباطی استفاده می‌کنند.
- آموزش الکترونیکی موبایل: در این روش هم، از موبایل و نرم‌افزارهای آن برای ارائه آموزش و اجرای سامانه‌های آموزشی استفاده می‌شود.
سامانه آموزش آنلاین، LMS، چیست؟
با فراگیر شدن آموزش آنلاین، حتما شما هم از این نوع آموزش بهره برده‌اید و با آشنایی دارید. ولی آیا با سامانه آموزش آنلاین یا LMS نیز آشنایی دارید؟ آیا از ویژگی‌ها و فواید آن اطلاع دارید؟
سیستم مدیریت یادگیری که اغلب به اختصار LMS نامیده می‌شود، یک برنامه نرم‌افزاری است که چارچوبی را ارائه می‌کند که تمام جنبه‌های فرآیند یادگیری را مدیریت می‌کند؛ جایی است که محتوای آموزشی خود را در آن نگهداری کرده، ارائه داده و پیگیری می‌کنید. در حالی که در اغلب موارد این سیستم یا سامانه LMS نامیده می‌شود، نام‌های دیگری نیز برای آن به کار می‌رود؛ سیستم مدیریت آموزش، سیستم مدیریت فعالیت یادگیری یا سامانه آموزش آنلاین.
سامانه آموزش آنلاین یا LMS طراحی می‌گردد تا کار را برای کسانی که مسئول آموزش و توسعه هستند آسان‌تر کند؛ به عنوان مثال، وظایفی مانند شناسایی و ارزیابی اهداف یادگیری فردی و سازمانی، ردیابی پیشرفت در رسیدن به آن اهداف و جمع آوری و ارائه داده‌ها برای نظارت بر فرآیند یادگیری همه از جملۀ وظایف سامانه آموزش آنلاین است. علاوه بر ارائه محتوا آموزشی، یک LMS می‌تواند مواردی مانند ورود به سیستم، انطباق و تجزیه و تحلیل و تشخیص فاصلۀ موجود تا دستیابی به مهارت‌ها را نیز مدیریت کند.
به طور معمول، یک سامانۀ آموزش آنلاین این قابلیت را دارد تا علاوه بر نظارت بر فرآیند یادگیری و آموزش، امکان برقراری تعاملات آنلاین گروهی مانند کنفرانس‌های آنلاین ویدئویی و مشارکت در انجمن‌ها و فضاهای گفتگو، دریافت و ارسال تکالیف و استفاده از پنل کاربری را نیز برای کاربران، دانشجویان و دانش‌آموزان فراهم کند. این سامانه‌ها عموماً از سوی مؤسسات آموزشی، سازمان‌های دولتی و خصوصی و هر گونه اهداف آموزشی از سوی مراکز مختلف مورد استفاده قرار گرفته و این ظرفیت را دارند تا تمامی ابعاد لازم برای یک سیستم جامع آموزشی را فراهم نمایند.
فواید سامانه آموزش آنلاین؛ چرایی استفاده از این سامانه
اگر بخواهیم به طور خلاصه فواید سامانه آموزش آنلاین و چرایی استفاده از آن را برشمریم، می‌توانیم بگوییم:
- فراگیری در استفاده و عدم محدودیت
- کاربردی بودن در جمع‌آوری داده‌ها، تحزیه و تحلیل، ارزیابی، پردازش و در نهایت مدیریت آن‌ها
- صرفه‌جویی در هزینه‌ها؛ اعم از هزینه‌های برگزاری و حمل و نقل و پرداخت‌ها
- سازگاری آموزشی؛ امکان آموزش گروه وسیعی از افراد با منابع و مآخذ یکسان و باکیفیت
- ارزیابی، ردیابی و پیگیری؛ تمام فرآیندهای لازم کنترل و بررسی می‌گردد
- انطباق با ملزومات سیستمی و قانونی؛ تمام صنایع و شرکت‌ها می‌توانند با سامانه‌های آموزش آنلاین، کلیۀ اهداف و فرآیندهای قانونی و لازم را برگزار و مدیریت کنند.
- توانایی نظارت بر پیشرفت و عملکرد کاربر
- افزایش دسترسی به آموزش الکترونیکی بدون محدودیت جغرافیایی
- توانایی شخصی‌سازی آموزش آنلاین و تجربۀ یادگیری
- توانایی به‌روزرسانی آسان و کارآمد ماژول‌ها و فعالیت‌های آموزشی
- توانایی اطمینان از توزیع مؤثر آموزش و مطالب آموزشی آنلاین
- استفاده از اتوماسیون که به کاربران اجازه می‌دهد کارهای خسته‌کننده و تکراری (مانند ثبت‌نام کاربر و توزیع گواهینامه) را فراموش کنند و بر فعالیت‌های مهم‌تر تمرکز نمایند.
انواع سامانه‌های مدیریت یادگیری؛ LMS
- مبتنی بر ابر؛ در این حالت از یک نرم‌افزار به عنوان میزبان استفاده می‌شود. نرم‌افزارهایی مانند Dropbox و Google Workspace، در این صورت با نام‌کاربری و رمز عبور کاربر در هر زمان به سامانه دسترسی خواهید داشت.
- خود میزبان؛ در این مدل هم کاربران نیاز به دانلود یک نرم‌افزار واسط دارند که باید از طریق آن وارد شده و خود کاربر باید پشتیبانی و حفظ سیستم را به عهده گرفته و معمولاً برای به‌روزرسانی هزینه پرداخت کند.
- برنامه دسکتاپ؛ با نصب LMS بر روی دسکتاپ کار می‌کند و امکان دسترسی کاربر از طریق چند دستگاه فراهم است.
- اپلیکیشن موبایل؛ این نوع LMS به کاربر اجازه دسترسی در هر زمان و مکان از طریق موبایل را می‌دهد.
سامانه مدیریت یادگیری سمایاد
در همین راستا وب‌سایت سمایاد به ارائه و پشتیبانی سامانه مدیریت یادگیری و سامانه آموزش آنلاین، LMS می‌پردازد که امکان برگزاری و ارائه انواع خدمات آموزشی مانند کلاس‌های مجازی و فرآیندهای مربوطه را فراهم می‌نماید. می‌توانید با مراجعه به نتدیو (www.netedu.ir) با جزئیات بیشتر و سابقه همکاری آن با مراکز و مؤسسات معتبر آشنا شوید.
افکارتان را باما در میان بگذارید