بازنمایی دانش یا مدل سازی دانش ، دو واژه ای هستند که در بسیاری از اوقات با یکدیگر به اشتباه گرفته می شوند. دو مفهومی کلی که سابقه بسیار قدیمی تری را نسبت به مفهوم مدیریت دانش دارند.
در مفهوم بازنمایی دانش جزئیات و الگوهای ایده آل تری وجود داشته که برتری قابل توجهی را نسبت به بسیاری از مفاهیم مربوط به مدیریت دانش در اختیار دارند. اشتباهات بزرگ رخ داده در این زمینه تصور کاربران را نسبت به Knowledge Representation یا همان بازنمایی دانش به هم ریخته است.
بنابراین از تعاریف مدل سازی دانش نباید به راحتی گذر کرد و باید با مفهوم دقیق تر آن ها آشنا شد.
در دهه های اخیر استفاده از نرم افزار های بازنمایی دانش به عنوان دغدغه مهمی برای فعالان این عرصه به شمار رفته است. با این حال قبل از هر چیزی این افراد باید بتوانند در رابطه با بازنمایی دانش، اطلاعات ارزشمندتری را به دست بیاورند.
شناسایی ابزار های بازنمایی دانش و مفاهیمی از این قبیل می تواند در روند درک افراد نسبت به Knowledge Representation تاثیر قابل توجهی را بگذارد. در ادامه با مفهوم دقیق تر این واژه آشنا خواهیم شد.
هنگامی که واژه Representation در کنار واژه دانش قرار می گیرد، مفهوم به نمایش گذاشتن دانش را از بین می برد. Knowledge Representation یا به اختصار KR شاخه ای مربوط به هوش مصنوعی می باشد.
بنابراین می توان دریافت که بازنمایی دانش مرتبط با هوش مصنوعی است. حال این سوال پیش خواهد آمد که Knowledge Representation به دنبال چه چیزی است؟ در واقع دلیل به وجود آمدن KR، به منظور انتقال اطلاعات پدیده های مختلف و بازنمایی دانش در قالب هایی متفاوت است.
با تهیه اطلاعات پدیده و بازنمایی کردن دانش در قالب های مخصوص، امکان استفاده از این اطلاعات به وسیله کامپیوتر ها نیز فراهم می شود.
بنابراین می توان دریافت که مفهوم بازنمایی دانش بدین معناست که دانش و داده های مختلف در قالبی ذخیره می شوند که امکان استفاده از سوی کامپیوتر را فراهم می سازند.
درک دانش به وسیله کامپیوترها باعث می شود تا مزایای زیادی را برای کاربران به همراه داشته باشد. در واقع قالب های ساخته شده مخصوص کامپیوترها، تعامل لازم را در میان پایگاه های دانش بهتر خواهند کرد.
این مسئله باعث می شود تا در حین مواجه شدن با برخی از معضلات روزانه، سیستم های کامپیوتر با استفاده از این قالب ها این مشکلات را حل کنند. بنابراین بازنمایی دانش ارتباط مستقیمی را با زندگی روزانه انسان دارد.
بازنمایی دانش شامل موارد زیر است :
- ساختاردهی اطلاعات : تبدیل داده‌ها و اطلاعات خام به فرمتی ساختار یافته و منظم
- مدل‌سازی مفاهیم : ایجاد مدل‌های مفهومی که بتوانند دانش و اطلاعات را به طور دقیق و قابل استفاده نمایش دهند
- استفاده از نمادها و زبان‌های رسمی : استفاده از نمادها، زبان‌ها و فرمول‌های خاص برای نمایش دانش (مثل منطق گزاره‌ای، شبکه‌های معنایی، نمودارهای رابطه‌ای)
- استنتاج و استدلال : امکان انجام استنتاجات و استدلال‌های منطقی بر روی دانش نمایی شده برای رسیدن به نتایج جدید و تصمیم‌گیری
پس از این که با مفهوم KR آشنا شدید، نیاز است که بدانید هدف بازنمایی دانش چیست؟ به صورت کلی Knowledge Representation تلاش می کند تا به استاندارد کردن تبادل های دانشی بپردازد. علاوه بر این مسئله یکی دیگر از اهداف این حوزه مربوط به فراهم کردن شرایط لازم برای درک دانش از سوی کامپیوتر ها است.
در واقع با تکنیک های خاص می توان دانش را به گونه ای فراهم نمود که از سوی کامپیوترها قابل درک باشند. همچنین این پروسه باعث می شود تا در آینده نیز امکان استفاده مجدد از دانش ها وجود داشته باشد.
موارد ذکر شده از اصلی ترین اهداف بازنمایی کردن دانش به شمار می روند که اهمیت بسیار زیادی را دارند.
یکی از موضوعات حساس در رابطه با بازنمایی دانش، قطعا مزایای مربوط به آن می باشد. به صورت کلی شناسایی مزایای KR مسئله ای بسیار مهم به شمار می رود که نیاز به توجه ویژه ای از سوی شما خواهد داشت. بازنمایی کردن دانش مزایای زیادی را به همراه دارد که در ادامه با برخی از مهم ترین آن ها آشنا خواهیم شد.
- یکی از مزایای Knowledge Representation ایجاد سیستم هایی با کارایی فوق العاده می باشد.
- ایجاد اتوماسیون های دانشی از دیگر مزایای KR به شمار می رود که اهمیت بسیار زیادی را دارد.
- با استفاده از Knowledge Representation تعاملات میان کاربران و پایگاه های دانشی بسیار بهتر خواهند شد.
- KR موجب می شود تا کاربران استفاده به موقع و بهینه تری را از دانش در شرایط مختلف داشته باشند. بنابراین یکی از مزایای آن مربوط به استفاده به موقع است.
- با استفاده از این روش ماهیت دانش به شکل بهتری قابل درک خواهد بود. در واقع طراحان این عرصه می توانند ضمن داشتن آگاهی بیشتر، با ماهیت دانش نیز بیش از گذشته آشنا شوند.
شناسایی نرم افزار های بازنمایی دانش به منظور درک بهتر آن برای استفاده از فعالان این عرصه، مسئله ای بسیار مهم است.
در همین راستا مجموعه ای نرم افزار های آموزشی و ابزار های بازنمایی دانش را به منظور استفاده از سوی فعالان این عرصه مشخص کرده ایم.
- نرم افزار Confluence یک پایگاه فوق العاده قوی در زمینه دانش بوده که از طریق آن می توان اطلاعات مختلف را به اشتراک گذاشت. Confluence دارای قابلیت ها و ویژگی های مختلفی اعم از امکان شخصی سازی، میزکار اختصاصی و … دارد. تمامی موارد ذکر شده موجب شده اند تا این نرم افزار به عنوان ابزار مناسبی در راستای بازنمایی دانش شناخته شود.
- Guru از دیگر گزینه های مدیریت و بازنمایی کردن دانش بوده که اطلاعات مفیدی را برای اشتراک گذاشتن کاربران ارائه می کند. این نرم افزار از ویژگی های متنوعی بهره مند بوده و قابلیت های بی نظیری را در اختیار دارد.
- Bloomfire از دیگر ابزارهایی به شمار رفته که از سوی فعالان این عرصه مورد استفاده قرار می گیرد. این نرم افزار نیز پکیج کاملی بوده که در KR تاثیر مستقیمی را دارد.
جمع بندی
همان گونه که متوجه شدید، بازنمایی دانش از شاخه های هوش مصنوعی به شمار رفته که اهمیت بسیار زیادی را دارد. در همین راستا فعالان این عرصه باید خوب بدانند که آشنایی با مفاهیم مختلف در رابطه با بازنمایی کردن دانش مسئله ای حساس به شمار می رود.
در همین راستا با کسب اطلاعات لازم در این زمینه می توان موفقیت های عظیم تری را به دست آورد و به مرور زمان موجب شکوفایی دانش در سایر زمینه ها شد.
